Betliar, Slowakije

Als je in de omgeving van Rožňava reist zullen de meeste mensen je attenderen op het slot van de familie Andrássy in Krásna Hôrka omdat het van zo groot belang is geweest is de strijd tussen de hongaren en de turken. Die burcht is spijtig genoeg enkele jaren geleden grotendeels afgebrand. Maar ten oosten van Rožňava ligt ook het jachthuis/ buitenverblijf van de familie Andrássi. Het huidige huis is eind 19e eeuw gebouwd in neo-classistische stijl.

Het voorplein met fontein
Het voorplein met fontein
De fontein voor het huis
De fontein voor het huis
Vogelvlucht voorterrein
Vogelvlucht voorterrein

Achter het huis ligt een langgerekt park ontworpen door H. Nebbium rond een beek die van noord naar zuid door het hele park stroomt. De grootste kwaliteit vond ik direct de spannende opeenvolging van de open ruimten in het beekdal. Maar velen bezoeken het park vanwege haar waterval.

Zicht op het huis vanuit het park
Zicht op het huis vanuit het park
De beek
De beek
De beroemde waterval
De beroemde waterval

Na een eerste bezoek wilde ik graag meer weten over het park. Aldaar was toen weinig informatie, dus naar het VVV in Rožňava. Daar kwamen ze met een folder over met name het huis. Toen ik zei dat ik speciaal geïnteresseerd was in het park dook de aardige medewerker een achterkamer in en kwam na enige tijd terug met een gebonden boekwerk over de tuin. Een gedegen onderzoek naar de geschiedenis, de aanleg en de botanische samenstelling van het park door Martin Kriak, gelukkig naar goed gebruik aldaar met uitgebreide samenvattingen in 5 talen. Op mijn vraag hoeveel het boek moest kosten zij hij dat hij dat niet wist, en dat het dus zo maar mee moest nemen. Ik was en ben er nog steeds heel blij mee.

Het boek
Het boek
De plattegrond
De plattegrond

De natuurlijke hoogteverschillen van beekdal zijn gebruikt om de waterval en diverse vijvers met fonteinen aan te leggen. Dwalend door het park wordt je geconfronteerd met diverse ornamenten soms in de hongaars dan wel slowaakse traditie, zoals de waterput en de grot, maar ook geïmporteerde elementen uit Azië, zoals de japanse brug en een beeld van Boeddha.

Impressie van het park met dierenverblijf in middeleeuwse stijl (19e eeuw)
Impressie van het park met dierenverblijf in middeleeuwse stijl (19e eeuw)
Japanse brug
Japanse brug

Binnen de natuurlijke beplantingsstructuur is het park verrijkt met ornamentele bomen uit alle windstreken. Om enkele voor die tijd nieuwe soorten uit Azië te noemen; Ginkgo biloba, Zelkova serrata, Magnolia acuminata en Catalpa bignonioides.
In de 90er jaren is het huis dat onder de regie van het nationaal museum valt met steun van fondsen gerestaureerd. Dat was jammer genoeg het park nog niet ten deel gevallen. Het natuurlijke karakter behoeft niet veel aanpak maar de hagen, gazons en vijvers nabij het huis zouden zeker meer in overeenstemming met het restauratie niveau van huis gebracht kunnen worden. Maar misschien is dat ondertussen wel gebeurt. Reden om er nog eens te gaan wandelen.